Δώρο και Αντίδωρο

Δώρο και Αντίδωρο

Το Αντί-δωρον,όπως το λέγει και η ονομασία του
,είναι κάτι που προσφέρεται αντί του δώρου σε ανπλήρωση δηλ. του δώρου «αντί του μεγάλου εκείνου δώρου της φρικτής κοινωνίας»(Συμεών Θες\νίκης). Και εδώ ως δώρον νοείται η Θ.Κοινωνία του Σώματος και του Αίματος του Χριστού. Επομένως όσοι μέν έκ των χριστιανών κοινωνήσουν,αυτοί παίρνουν το Δώρο δηλ.τον Χριστό,όσοι όμως δεν κοινωνήσουν,γι’αυτούς η Εκκλησία προέβλεψε να παίρνουν αντί του δώρου τον Αντίδωρον. Σήμερα βλέπουμε να παίρνουν Αντίδωρο και αυτοί που κοινώνησαν.

Αυτό είναι πλεονασμός,που δεν βλάπτει βέβαια.Μάλλον έχει το νόημα ενός καθαρισμού του στόματος από τους μαργαρίτες του Αγίου Σώματος που ενδεχομένως έχουν παραμείνει στο στόμα ή στα δόντια.Άλλωστε παλαιότερα επικρατούσε η ευλαβική συνήθεια όσοι κοινωνούσαν να πίνουν μετά τη Θ.Κοινωνία το λεγόμενο «πλυσιδόντιον»δηλ. λίγο κρασί με λίγο ψωμί από πρόσφορο. Με αυτά καθάριζαν και έπλεναν το στόμα τους ώστε να μη μείνει τίποτε έκθετο από τα είδη της Θ.Μεταλήψεως που μόλις είχαν πρίν από λίγο λάβει. Σήμερα η συνήθεια αυτή περιορίσθηκε μόνο στους ιερείς,επειδή προφανώς είναι μεγάλος ο αριθμός των κοινωνούντων.

Το Αντίδωρο βέβαια δεν μπορεί και δεν πρέπει να θεωρηθή ως ισότιμο και ισάξιο με τη Θ.Κοινωνία. Καμμία ομοιότης. Είναι όμως μια ευλογία προς τους πιστούς έξ’αγάπης της κοινής μας Μητέρας της Εκκλησίας. Αλλά κανένας δεν πρέπει να συγχέει το Αντίδωρο με τη Θ.Μετάληψη,λέγοντας  «δεν πειράζει,δεν κοινωνώ μέν,αλλά παίρνω το Αντίδωρο,το ίδιο κάνει».

Η Θ.Κοινωνία δεν υποκαθίσταται ούτε με το Αντίδωρο,ούτε με τον Μ.Αγιασμό,ούτε με το «Ζέον». Είναι πλάνη να πιστεύει κανείς το αντίθετο.

Το Αντίδωρο το διανέμει ο ιερεύς που λειτούργησε. Αν υπάρχει πολύ εκκλησίασμα συνηθίζεται να βοηθούν στη διανομή του αντιδώρου και τυχόν άλλοι ιερείς που παρευρίσκονται χωρίς να έχουν λειτουργήσει.

Πάντως κανένας πιστός δεν πρέπει να αναχωρεί από το ναό μετά το τέλος της Θ.Λειτουργίας χωρίς να πάρει το Αντίδωρο από το χέρι του ιερέως. Είναι κακή η συνήθεια που παρατηρείται σε μεγάλους ναούς πόλεων,είτε να διανέμεται το Αντίδωρο  στο παγκάρι από του επιτρόπους,που είναι λαικοί,είτε να λαμβάνεται δι’αυτοεξυπηρετήσεως από τους ίδιους τους πιστούς. Παίρνοντας κανείς το Αντίδωρο από το παγκάρι στερείται της ευκαιρίας να λάβει την ευλογία του λειτουργού ιερέως φιλώντας του το χέρι.

ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ